مدل بلوم چيست؟
بلوم یک مدل آموزشی است که در سال 1956 توسط بنیامین بلوم و همکارانش پيشنهاد و توسعه داده شد. اين مدل آموزشي اهداف یادگیری را دسته بندی، و دستاوردهای دانش آموزان را ارزیابی میکند. هدف از این چارچوب، پرورش مهارتهای تفکر بالاتر و کاربردی برای فراگیران است. امروزه مدل بلوم با توجه به جامعيت قابل قبولي كه دارد در بسياري از مجامع و منابع آموزشي استفاده ميشود.
چارچوب بلوم به مربیان اجازه می دهد تا اهداف یادگیری را به ترتیب سلسله مراتبی از سطوح پایه تا پیچیده تنظیم کنند و از آنها برای هدایت و سنجش یادگیری دانش آموزان بهره ببرند.
مدل يادگيري بلوم
براي طرح درس نويسي ابتدا بايد عنوان درس و جزييات آن مشخص باشد. ممكن است موضوعي كه مورد نظر شما است، مطابق استانداردهاي جهاني باشد و تنها با نوضتن عنوان و تعيين سطح مخاطب، بتوانيد به اهداف خود برسيد، اما اگر اين محتوا تا حدودي منحصر به سيستم آموزشي ايران است، بهتر است، جزييات موشوع به عنوان ورودي داده شود تا بتوان به نتايج قابل قبولي دست پيدا كرد. اين جزييات حتي ميتواند تا حد بارگذاري كل محتواي درس باشد.
توصيه ميشود دستورات به زبان انگليسي وارد شوند، زيرا دامنه وسيعتري از دادههاي آموزشي را پوشش داده، خروجي بهتري توليد خواهد شد. فقط در اين صورت، دو مرحله ترجمه نيز به فرايند كار افزوده خواهد شد.
البته در برخي موارد، نوشتن دستورات به زبان فارسي نيز ما را به پاسخهاي قابل قبولي ميرساند.
به طور مثال قصد داريم براي موضوع درسي “حالات مواد” مربوط به پايه چهارم دبستان، يك طرح درس توليد كنيم.
عنوان درس به صورت زير خواهد بود:
States of materials for 4th grade elementary school students
دستور(پرامپت) لازم براي نوشتن طرح درس بر اساس مدل بلوم به صورت زير خواهد بود:
Write A 60-minute lesson plan for States of materials for 4th grade elementary school students course at the remembering level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Cite, Define, Describe, Draw, Enumerate, Identify, Index, Indicate, Label, List, Match, Meet, Name, Outline, Point, Quote, Read, Recall, Recite, Recognize, Record, Repeat, Reproduce, Review, Select, State, Study, Tabulate, Trace, Write. Prepare this lesson plan in the form of a table.
اين دستور را به چتبات مورد نظر خود ميدهيم. به طور مثال، من با دادن دستور فوق به كوپايلوت (بينگ) طرح درس زير را دريافت نمودم:
Time | Activity | Objective | Materials | Method |
5 min | Introduction | Students will be able to cite the three states of matter. | Whiteboard, Markers | The teacher will introduce the topic by asking students if they know what the three states of matter are. The teacher will write the three states of matter on the whiteboard. |
10 min | Definition | Students will be able to define the three states of matter. | Handouts, Pencils | The teacher will distribute handouts that contain definitions of the three states of matter. Students will read the definitions and write down their own definitions. |
10 min | Description | Students will be able to describe the three states of matter. | Whiteboard, Markers | The teacher will ask students to describe the three states of matter. The teacher will write the descriptions on the whiteboard. |
10 min | Drawing | Students will be able to draw the three states of matter. | Paper, Crayons | The teacher will ask students to draw the three states of matter. Students will use crayons to draw the three states of matter. |
10 min | Enumeration | Students will be able to enumerate examples of the three states of matter. | Whiteboard, Markers | The teacher will ask students to give examples of the three states of matter. The teacher will write the examples on the whiteboard. |
10 min | Recap | Students will be able to recall the three states of matter. | Whiteboard, Markers | The teacher will ask students to recall the three states of matter. The teacher will write the three states of matter on the whiteboard. |
5 min | Conclusion | Students will be able to state the importance of knowing the three states of matter. | Whiteboard, Markers | The teacher will ask students to state the importance of knowing the three states of matter. The teacher will write the importance on the whiteboard. |
ميتوانيد براي ترجمه طرح درس فوق از انگليسي به فارسي نيز از ابزارهاي مترجم استفاده نماييد.
در ادامه و براي مثال، دستور توليد طرح درس را به زبان فارسي، به ربات گفتگو ميدهيم:
یک طرح درس 60 دقیقه ای برای درس حالات مواد دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی طبق طبقه بندی بلوم به صورت جدول تهیه کنید.
نمونه خروجي:
هدف درس | فعالیت | زمان |
درک مفهوم حالات مواد | نمایش تصاویر از مواد جامد، مایع و گازی و توضیح مفاهیم مربوط به هر یک | 10 دقیقه |
شناخت حالات مواد در زندگی روزمره | بحث در مورد مثالهایی از حالات مواد در زندگی روزمره | 15 دقیقه |
تشخیص حالات مواد | نمایش تصاویر از مواد مختلف و تشخیص حالت آنها | 20 دقیقه |
تمرین | حل تمرینهای مربوط به حالات مواد | 15 دقیقه |
اگر قصد داشته باشيد يك طرح درس بهتر طراحي كنيد، ميتوانيد از يك پرامپت كاملتر استفاده نماييد. اين پرامپت به صورت زير است؛ شما ميتوانيد به جاي عبارات قرمز رنگ، عنوان درس و سطح دانشآموزان را مطابق توضيحات قبلي، جايگزين نماييد.
- Write lesson plan for a <course subject> course at the remembering level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Cite, Define, Describe, Draw, Enumerate, Identify, Index, Indicate, Label, List, Match, Meet, Name, Outline, Point, Quote, Read, Recall, Recite, Recognize, Record, Repeat, Reproduce, Review, Select, State, Study, Tabulate, Trace, Write Write learning objectives for a <course subject> course at the understanding level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Add, Approximate, Articulate, Associate, Characterize, Clarify, Classify, Compare, Compute, Contrast, Convert, Defend, Describe, Detail, Differentiate, Discuss, Distinguish, Elaborate, Estimate, Example, Explain, Express, Extend, Extrapolate, Factor, Generalize, Give, Infer, Interact, Interpolate, Interpret, Observe, Paraphrase, Picture graphically, Predict, Review, Rewrite, Subtract, Summarize, Translate, Visualize Write learning objectives for a <course subject> course at the applying level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Acquire, Adapt, Allocate, Alphabetize, Apply, Ascertain, Assign, Attain, Avoid, Back up, Calculate, Capture, Change, Classify, Complete, Compute, Construct, Customize, Demonstrate, Depreciate, Derive, Determine, Diminish, Discover, Draw, Employ, Examine, Exercise, Explore, Expose, Express, Factor, Figure, Graph, Handle, Illustrate, Investigate, Manipulate, Modify, Operate, Personalize, Plot, Practice, Predict, Prepare, Price, Process, Produce, Project, Provide, Relate, Round off, Sequence, Show, Simulate, Sketch, Solve, Subscribe, Tabulate, Transcribe, Translate, Use Write learning objectives for a <course subject> course at the analyzing level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Analyze, Audit, Blueprint, Breadboard, Break down, Characterize, Classify, Compare, Confirm, Contrast, Correlate, Detect, Diagnose, Diagram, Differentiate, Discriminate, Dissect, Distinguish, Document, Ensure, Examine, Explain, Explore, Figure out, File, Group, Identify, Illustrate, Infer, Interrupt, Inventory, Investigate, Layout, Manage, Maximize, Minimize, Optimize, Order, Outline, Point out, Prioritize, Proofread, Query, Relate, Select, Separate, Subdivide, Train, Transform Write learning objectives for a course at the evaluating level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Appraise, Assess, Compare, Conclude, Contrast, Counsel, Criticize, Critique, Defend, Determine, Discriminate, Estimate, Evaluate, Explain, Grade, Hire, Interpret, Judge, Justify, Measure, Predict, Prescribe, Rank, Rate, Recommend, Release, Select, Summarize, Support, Test, Validate, Verify Write learning objectives for a course at the creating level of Bloom’s Taxonomy using verbs like Abstract, Animate, Arrange, Assemble, Budget, Categorize, Code, Combine, Compile, Compose, Construct, Cope, Correspond, Create, Cultivate, Debug, Depict, Design, Develop, Devise, Dictate, Enhance, Explain, Facilitate, Format, Formulate, Generalize, Generate, Handle, Import, Improve, Incorporate, Integrate, Interface, Join, Lecture, Model, Modify, Network, Organize, Outline, Overhaul, Plan, Portray, Prepare, Prescribe, Produce, Program, Rearrange, Reconstruct, Relate, Reorganize, Revise, Rewrite, Specify, Summarize